viernes, 13 de febrero de 2009

El latín y el futuro de Internet - respuesta a un crítico


Qui tacet consentire videtur. Se trata de un principio del derecho canónico, que podría traducirse como “el silencio indica consentimiento” (literalmente: quien calla parece asentir). Desconozco el origen concreto de esta frase, pero en una glosa a la epístola a los romanos de San Pablo puede leerse: consentire est tacere cum possis arguere, es decir, consentir es callar, cuando podrías refutar. Para no parecer dar la razón a quienes rechazan mis argumentos sobre el futuro del latín en la web, presento aquí algunas respuestas.

En primer lugar, quiero agradecer a todos los que se tomaron un tiempo para dejar un comentario. Creo que lo más interesante de tener un blog es poder entrar en contacto con personas que tienen intereses semejantes. Todas las opiniones son respetadas y las críticas, especialmente apreciadas. Leonardo César desde México presenta esta objeción, que cito textualmente:

“Pero es que lo que creo es que te estas contradiciendo un poco tu mismo..! si, realmente, el latin es tan capaz de expresar las realidades del mundo contemporaneo... porque tiene que utilizar giros perifrasticos tan largos...?(un antivirus.. en latin segun tu,instrumentum quod vira electronica delet-instrumento que destruyes virus electronicos)”.

Quienes me conocen, Leonardo, saben que nada me gusta tanto como un buen debate. Para responder a tu objeción, déjame acentuar (y no creas que es una alusión a la ortografía de tu texto) que el latín puede expresar el concepto de antivirus también mucho más brevemente. Virus es de hecho una palabra latina (un raro sustantivo neutro de la segunda declinación terminado en -us). La preposición anti es, por el contrario, griega pero tiene su equivalente en la preposición latina contra. Así que uno podría decir "contravirus", pues, como virus es neutro, el acusativo singular conserva la terminación -us. Si algo caracteriza al latín, como tú bien sabes, estimado Leonardo, es la concisión con que puede expresar ideas complejas.

Espero que sepas disculpar la pequeña broma sobre los acentos. Seguramente escribías con un teclado que no permitía ponerlos. Invitado estás a refutar, pues si no lo haces, creeré que ahora estás de acuerdo.

3 comentarios:

CaSFidelis dijo...

Salue, care Alde, iam scis me tantum Latine scribere, nisi causa maximi momenti exstet. Ecce Leonardo et lectoribus tuis nonnulla uerba a Terentio Tunberg excerpta de noua Latina uocabula fingenda:

Nisi novorum vocabulorum semper capax fuisset Latinitas, Romano imperio numquam supervixisset lingua Romana. Ciceroni quidem ipsi sermonis novandi et ampliandi primas dare possumus, utpote a quo vocabula (praesertim philosophica) linguae Latinae sint addita multa (scitu in primis sunt digna, quae Cicero ipse hac de re dicit in opere quod De finibus inscribitur: 3.3 et 3.10).
Quando conveniunt vocabula recentia et nova? Res scilicet multiplex et involuta, [...] Attamen haec praecepta, eaque generalia, fortasse ab omnibus probabuntur.
Si nobis fuerint exprimendae res notionesve hominibus Romanis inauditae, quarum similes nusquam apud auctores Romanos aut mediaevales aut renascentiales describantur, ad voces recentes aut prorsus novas confugere debemus. Nolumus circumitionibus verborum involutis et inhabilibus immorari, id quod quidam Latine scribentes faciunt, qui omnia vel recentissima et antiquis temporibus absona Ciceronianis tantum vocibus describere cupiant: qualem dicendi modum evitare volumus, ne impediamur quominus expedite dicamus et ab auditoribus intellegamur.
At quibus vocabulis novis utemur? Idonea plerumque sunt in promptu. Nam aut a Latinistis Vaticanis aut a Latinitatis vivae fautoribus nova vocabula Latina sunt hoc ipso saeculo vicesimo excogitata permulta. Fit autem interdum ut sua quisque Latinitatis vivae fautor nova proponat vocabula, propositaque tueatur vel pertinacissime. Idcirco accidit nonnumquam ut multa et inter se valde discrepantia vocabula exstent, quibus eadem res significetur. Synonymia (ut Martiani Capellae vocabulo utar) non est res mala neque funesta, dummodo ne verborum copia in confusionem quandam exeat et discordiam. Itaque caute nonnumquam eligendum est (et sperandum fore ut consensus aliquando exstet maior). Exstant lexica quibus talium vocabulorum (id est recentium et novissimorum) magna continetur copia. Denique, si nihil idoneum his lexicis traditum est, aliquando, id quod supra diximus, vocabula nostra fingamus oportet -- qualia scilicet a quam plurimis intellegantur."

Nonnulla enim lexica auxiliaria interretialiaque ad res notionesue modernas Latine scribendas sunt haec:

-Diccionario auxiliar español-latino para el uso moderno del latín de Juan José del Col.

-Vocabula computatralia

-Adumbratio lexici Angli et Latini

-Paruum uerborum nouatorum lexicon

Et plura alia...

Preme quoque hic ubi uidebis uerba Hispanice antea scripta, nunc Latine, mentione nostrarum paginarum inter alias facta.

Animaduerto caput tibi plurimo sale conspersum esse, amice. Si ita Hispanice exaras, quam lepidissimum Latine!

Vale bene et gratias plurimas semper tibi.

Darío dijo...

Cara Sandra, gratias tibi ago quod ad meam paginam iterum venisti.
De omnibus his rebus tecum consentio. Ut Cicero hodie latine scribere certe non possumus, vita alia est quam in Ciceronis temporibus. Quare propter rerum novitatem verbis novis uti convenit.

Fac ut valeas!

kachorrin dijo...

Ecce placidus commentarius.
Ignosce autem mihi tu, Alde,si accentis non usus sim, sed aliquando piger sum in rebus orthographicis... hahahae. veniam da.
Placet quoque bloggum tuum, ut ita dicam. eum sequar, noli curare. Valeas!